Millimeterwerk

Als naaister moest het tot op de millimeter
'zjust' zijn. Moeder heeft dat principe consequent
doorgetrokken.

Dit stuk is geschreven naar aanleiding van de 80ste verjaardag van Simonne, mijn moeder. Ontdek onderaan deze tekst de links naar de zeven andere ukseltjes die ik voor haar schreef.

Een centimeter, maximaal. Soms een millimeter, of een halve. Meer was het vaak niet. Maar zjust is zjust en zelfs een halve millimeter kan van belang zijn. Dat credo hield moeder steevast in het achterhoofd – wat heet 'achterhoofd': elke vezel in haar lijf is er van doordrongen – en dus doorliep ze in haar zogenaamde arbeidsactieve periode elke week opnieuw dezelfde routine. Methodisch. Elke keer wanneer ze thuiskwam van het werk op wat de vaste poetsdag was van haar Marcel.

Hij al met pensioen, zij nog dagelijks met de trein naar Brussel. Hij dus aangesteld als netheidsverantwoordelijke. Tijdelijk, uiteraard, en onder streng toezicht, dat spreekt voor zich. Hetzelfde strikte regime gold trouwens in de keuken waar manlief als hyperlokale Jeroen Meus voor de dagelijkse keukenkost mocht zorgen. Op voorwaarde dat hij meteen weer plaats zou ruimen zodra zij haar bestaan als pendelaar zou inruilen voor dat van ambtenaar op rust.

Maar dus altijd weer dat millimeterwerk bij thuiskomst, volgens telkens weer dezelfde procedure. Volgens een identiek, weerkerend scenario, ook. Alsof het zo ergens uitgeschreven stond. Niet de tijd nemend om jas of schoenen uit te trekken, laat staan om de handtas weg te zetten. Met de deur in huis vallend, dus, en onmiddellijk overgaand tot dat millimeterwerk.

In woonkamer en keuken moesten alle vaasjes en schaaltjes eraan geloven. Elk plantje, elk doekje, in elk kantje en op elk hoekje. Elk ornamentje dat vader in zijn wekelijkse k(r)uistocht even had beroerd en met de grootste zin voor detail op zijn heilige plaats had teruggezet – wat een uksels moet die man daar toch hebben van gekregen – werd door moeder systematisch gecheckt en even verschoven. Tot alles precies zo stond als op het moment dat zij 's ochtends het huis had verlaten. Alsof ze in haar hoofd van elke ruimte een foto had opgeslagen in een absurd hoge resolutie en die 's avonds pixel per pixel controleerde. Zoiets als 'zoek de tien verschillen', maar dan voor vergevorderden.

Ze deed dat zonder woorden. Obsessief, bijna. Accuraat en consequent.

En zelfs nadien, aan tafel, stopte het niet. Elk bord, elk glas, elke pot en elke kan: alles moest altijd nog eens worden verplaatst. Een centimeter, maximaal. Soms een millimeter, of een halve. Dwangmatig, bijna. Secuur en rigoureus. Want zjust is zjust.

---

Lees meer over de kleine kantjes en het grote hart van Simonne:

• Vlekkenkampioen
• Groen
• Behangen
• Sven, Wout, Michel en Frank
• Kinderanimatie
• Kermiskramen, tombola's en quizzen
• Dokter